آبياري قطره اي

آبياري قطره اي

۵۹ بازديد

آبياري قطره اي

آبياري قطره اي چيست

به طور كلي روش هاي آبياري به دو دسته ي آبياري سنتي و آبياري نوين يا همان تحت فشار تقسيم مي شوند. آبياري تحت فشار خود به دو دسته ي آبياري باراني و آبياري موضعي تقسيم مي شود كه آبياري موضعي خود انواع گوناگوني دارد كه مهمترين آن روش آبياري قطره اي است البته در بسياري از اوقات عبارت آبياري قطره اي ممكن است معناي كلي تري بدهد و به جاي آبياري موضعي به كار رود.

آبياري قطره‌اي عبارتست از روشي كه طي آن آب با فشار كم از روزنه يا وسيله‌اي به نام قطره چكان از شبكه خارج و به صورت قطراتي در پاي بوته ريخته مي‌شود. شبكه‌اي كه آب را در سراسر مزرعه توزيع مي‌نمايد به كمك قطره چكان و با فشار كم در روي زمين پاشيده مي‌شود. از مشخصات اين روش تحويل آب به گياه با فشار كم در منطقه ريشه‌ها ، در سطح زمين (در زير خاك) خواهد بود.

 

فوايد آيباري قطره اي

افزايش روزافزون جمعيت جهان و در نتيجه افزايش نياز بيشتر به توليدات كشاورزي و مواد غذايي از يك‌سو و از سوي ديگر محدوديت منابع آب و روند كاهش كيفيت آب‌هاي موجود به‌ويژه در مناطق خشك و نيمه‌خشك، بهره‌برداري بهينه از منابع آب را در تمام زمينه‌ها به‌ويژه در بخش كشاورزي كه بيشترين سهم مصرف آب را دارا بوده، ضروري ساخته است.

صرفه‌جويي در مصرف آب به علت به كار بردن ميزان دقيق آب مورد نياز در آبياري قطره‌اي به سادگي ميسر است. برخلاف روش‌هاي آبياري سطحي، آبياري قطره‌اي باعث فرسايش خاك بر اثر جريان آب نمي‌شود. در آبياري قطره‌اي مي‌توان با مصرف كودهاي محلول پُرمصرف نظير فسفر، ازت و پتاس و كم مصرف مثل آهن، روي و مس با آبياري ضمن افزايش محصول در مصرف كود نيز صرفه‌جويي كرد.

    روش آبياري قطره اي كه براي آبياري باغات، محصولات زراعي، رديف كاشت و گلخانه و حتي باغچه هاي كوچك در خانه و ويلا كاربرد دارد، داراي محاسن زيادي است. بالا بودن پتانسيل راندمان مصرف آب، استفاده از سيستم جهت مصرف كودهاي شيميايي، انجام عمليات زراعي حين آبياري، صرفه جويي در انرژي (در مقايسه با آبياري باراني)، راحتي در خودكار نمودن شبكه ، مرطوب نكردن تمام سطح خاك در كشتهاي رديفي وباغات كه نتيجه آن كاهش هدر رفت آب به وسيله تبخير وهمچنين كاهش رشد علفهاي هرز مي باشد، مرطوب نگه داشتن محيط رشد ريشه در حد مطلوب در طول رشد و كاهش آفات و بيماري هاي گياهي از جمله فوائد آبياري قطره اي است. همه اين محاسن باعث شده كه علي رقم نوظهور بودن اين روش ابياري، امروزه كاربرد آن در سطح دنيا مخصوصا در نواحي خشك ونيمه خشك از جمله كشور ما مورد توجه قرار گيرد.

تجهيزات مورد نياز براي آبياري قطره اي

منبع آبي ، موتورپمپ ، سيكلون ، فيلترشن ، تانك كود ، مركز كنترل ، فيلترتوري ، لوله اصلي ، لوله آبرساني ، لوله‌هاي جانبي يا لوله‌هاي فرعي ، قطره چكان

 

طرز كار شبكه آبياري قطره‌اي

  آب توسط پمپ از منبع آب به داخل شبكه پمپ شده و ضمن عبور از سيكلون ، شن و مواد خارجي خيلي درشت آن ته نشين مي‌شود. در فيلتر بقيه مواد جامد معلق در آب گرفته مي‌شود. بخشي از آب وارد تانك كود شده با حل مقداري كود در آب اين محلول از انتهاي ديگر تانك خارج و مجددا وارد جريان اصلي آب مي‌گردد آب پس از عبور از فيلترتوري وارد لوله‌هاي توزيع كننده شده و مركز كنترل اين مجموعه را هماهنگ مي‌كند. در حال حاضر اين روش آبياري براي محصولات گران قيمت اقتصادي بوده و گياهان گلخانه‌اي و كليه گياهاني كه كشت آن زير پلاستيك صرفه اقتصادي داشته باشد امكان پذير است. ولي براي غلات ، حبوبات ، گياهان علوفه‌اي و ساير محصولاتي كه قيمت آن پائين است صرف نمي‌كند. همچنين براي باغات با محصولات گران قيمت مانند پسته يا زيتون هم اين روش كاملا اقتصادي است ولي ميوه هاي ارزانتر و با نهالهاي داراي طول عمر كمتر مناسب اين روش نيستند مانند پرتغال يا هلو و ...
از طرف ديگر در مقياس كوچك گلخانه يا باغچه نيز كه آبياري فضاي سبز و گياهان حجم كمتري دارد و نياز به كود دهي از طريق سيستم قطره اي مشاهده نمي شود نيز مي توان پاره اي از تجهيزات  مربوط به فيلترينگ و منبع محلول كود را ناديده گرفت تا هزينه آبياري قطره اي در اين مقياس كاهش يابد.
آبياري قطره اي گلخانه

انواع سيستم آبياري قطره اي

آبياري قطره اي ثقلي: آبياري قطره اي ثقلي روش جديدي است كه در آن آبياري قطره اي با استفاده از فشار آب موجود در مزرعه انجام ميپذيرد. و انرژي مورد نياز سيستم از اختلاف ارتفاع سطح آب در ابتدا و انتهاي مزرعه به دست مي ايد. در سيستم آبياري قطره اي ثقلي ضمن آبگيري از شبكه كانالها و چاههاي مزرعه، از انرژي موجود در سيستم مذكور به منظور تامين انرژي مورد نياز استفاده به عمل آمده و از بكارگيري انرژي اضافي (ايستگاه پمپاژ) خودداري مي گردد. مقدار كلي انرژي مورد نياز اين سيستم بين 1 تا 3متر ارتفاع آب براي مزارع تايكصد هكتار مي باشد. اين شيوه براي هر مقياسي قابل اجراست چه مزارع بزرگ و چه باغچه هاي كوچك. اما مسلما در مزارع بزرگ راحتتر پياده ميگردد.
آبياري دريپ : پخش آهسته آب برسطح خاك به صورت قطرات مجزا يا پيوسته ، يا جريانهاي باريك از حفره هاي ريز آبياري دريپ نام دارد . در بيشتر موارد آبياري دريپ و آبياري تريكل ( قطره اي ) مترادف يكديگر به
كار مي روند . اين روش مناسب گلخانه هاست

آبياري زير بستري
: پخش آهسته آب در زير سطح خاك از قطره چكانهايي با دبي در حدود آبياري دريپ ، آبياري زير بستر نام دارد . اين روش با آبياري زير زميني متداول كه در آن ناحيه ريشه گياه با كنترل سطح ايستابي آبياري مي شود متفاوت است و نبايد اشتباه گرفته شود .

آبياري فواره اي ( بابلر )
: پخش آب بر سطح خاك به صورت جريان با ريك يا فواره از سوراخي با دبي بيشتر از آبدهي آبياري دريپ يا زير بستري آما معمولاً كمتر از 1 گالن بر دقيقه ، آبياري فواره اي نا ميده مي شود . دبي قطره چكان در اين آبياري از سرعت نفوذ نهايي خاك بيشتر است و ايجاد يك حوضچه براي نگهداري يا كنترل پخش آب ضروري مي باشد .
 
آبياري اسپري : پخش آب بوسيله يك اسپري يا مه پاش كوچك بر سطح خاك به آبياري اسپري معروف است . در اين روش هوا در پخش آب نقش اساسي را بعهده دارد در حاليكه در روشهاي دريپ ، فواره اي و زير بستري ، خاك عامل اصلي محسوب مي گردد . اين روش براي چمن و فضاي سبز موثرتر است.
 
 
انواع سيستم آبياري قطره اي